Bouw jij mee aan Bedum?

Het complex aan de Grotestraat in Bedum bestaat uit een rooms-katholieke kerk 'Maria ten Hemelopneming', een pastorie en een begraafplaats met rouwkapel. De kerk is in 1880/1881 gebouwd naar een ontwerp van architect A. Tepe in neo-gothische stijl, op de plaats van een oude kerk uit 1803. Aannemer bij de bouw was C. van Schaik uit Utrecht. De pastorie, die in de tijd van de oude kerk werd gebouwd, bleef bewaard. Dit uit 1857 daterende pand werd ontworpen door architect J.F. Scheepers uit Groningen. Op het terrein achter de kerk werd in de winter van 1876/1877 de begraafplaats aangelegd die in vier klassen werd verdeeld. In 1878 kreeg architect J. Balvert uit Pannerden opdracht een tekening te maken in gotische stijl van de rouwkapel. In 1880 werd de kapel gebouwd door dezelfde aannemer die de kerk bouwde, C. van Schaik.

Geschiedenis
 
De R.K. KERK ""Maria ten Hemelopneming"" werd in 1881 in gebruik genomen. Sindsdien moesten er nog enkele ornamenten worden geplaatst en hebben er een aantal wijzigingen plaatsgevonden. In 1883 werd het Moeder Godsaltaar geplaatst en in 1887 werden de 14 staties, vervaardigd door Eugène de Fernelmont uit Den Bosch, aangebracht. In de periode 1891-1906 kreeg het gebouw een tegelvloer, werden de vensters van het middenschip voorzien van gebrandschilderde ramen, kwam er een biechtstoel en werden twintig, nog uit de oude kerk afkomstige banken, vervangen door nieuwe. In 1925 kreeg de kerk electrisch licht en in 1928 werd voetverwarming aangelegd. In 1934/35 vond er een grote restauratie plaats waarbij het gebouw van binnen werd gestucadoord, er een nieuwe tegelvloer werd gelegd, er boven het priesterkoor en het Maria- en Jozefaltaar gebrandschilderde ramen werden aangebracht, vervaardigd door glazenier Joep Nicolas uit Roermond en waarbij de staties werden overgeschilderd in dezelfde kleur. In 1962 kwam er een nieuwe preekstoel en werd het Jozefaltaar afgebroken om plaats te maken voor zo'n veertig zitplaatsen. Tijdens de restauratie van 1967/68 werden de gebrandschilderde ramen in aluminium sponningen geplaatst. In 1969 werd het priesterkoor verhoogd, werd de preekstoel omgebouwd tot twee verhoogde lezenaars, de communiebanken links en rechts van het priesterkoor gezet en op het priesterkoor een nieuw altaar geplaatst. Tijdens de afbraak van de St. Martinuskerk in Groningen kwam de kerk in het bezit van een fraaie biechtstoel uit deze kerk. Het in 1819 gebouwde orgel dat uit de oude kerk was overgebracht, is vervangen door een electronisch orgel. De parochianen schonken de kerk in 1946 twee nieuwe luidklokken van de firma Van Bergen uit Heiligerlee, nadat de oude er in 1943 waren uitgehaald. Ondanks deze wijzigingen heeft het interieur voldoende kwaliteiten behouden om voor bescherming in aanmerking te komen.
 
Omschrijving

Een in neogotische stijl opgetrokken eenbeukige kruisKERK met vijfhoekige absis, gebouwd in een bruine baksteen op een trasraam van bruine klinkers met schuin aflopende rollaagbeëindiging. Het samengestelde dak is gedekt met leien in maasdekking en wordt omsloten door een zinken goot. Op het dak vijf kleine houten dakkapellen onder een zadeldak met houten luik met vierpasmotief, en op de nok van de absis een pinakel met torenkruis. Aan de voorzijde is een naar boven toe smaller wordende toren geplaatst, vier bouwlagen hoog, met ingesnoerde torenspits met bol en torenkruis en een uitgebouwde, driehoekige traptoren onder een driezijdig schilddakje aan de zuidzijde. De zijgevels en hoeken van het kerkgebouw worden ondersteund door gemetselde steunberen die ook binnenwaarts zijn geplaatst. De gevels worden geleed door spitsboogvensters met tracering, glas-in-lood en hardstenen afzaat.
 
De hoofdentree bevindt zich in de toren aan de westzijde en bestaat uit een dubbele gelakt houten korfboogvormige deur met decoratieve gehengen onder een eensteens korfboog. Boven de entree, op de tweede bouwlaag, een groot spitsboogvenster met tracering en glas-in-lood met onder de lekdorpel een in vier vakken gemetseld vlak. Aan weerszijden is aan de bovenzijde een rond venstertje met davidster motief geplaatst. De noordgevel heeft op de tweede bouwlaag twee blinde spitsboogvensters en de zuidgevel één. Op de derde bouwlaag hebben noord- en westgevel twee hoge blinde spitsboogvensters met daartussenin twee spitsboogvensters met een rond vlak erboven, dat bij de westgevel in beslag wordt genomen door een wijzerplaat. De zuidgevel heeft dezelfde indeling maar met slechts één blind spitsboogvenster. De vierde verdieping heeft aan alle zijden vier blinde spitsboogvensters met in de middelste twee, houten roosters. De traptoren heeft bovenin drie spitsboogvensters met glas-in-lood en een aantal smalle venstertjes.

De noord- en zuidgevel van het kerkgebouw hebben elk vijf spitsboogvensters, onderbroken door het transept. Het noorder- en zuider transept hebben beide een tuitgevel met schouders. De gevels worden ingedeeld door een groot spitsboogvenster met tracering en glas-in-lood, geflankeerd door twee blinde spitsboogvensters met erboven twee ronde vensters met davidster motief. Het noorder transept heeft onder het grote venster een dubbele korfboogvormige, gelakte houten deur met ijzeren gehengen en een natuurstenen stoep. In de top van de beide transepten bevindt zich een blind spitsboogvenster met tracering waarbinnen twee kleine glas-in-lood vensters zijn uitgespaard, met aan weerszijden nog twee blinde spitsboogvensters. In de zijgevels van het noorder- en zuider transept is een spitsboogvenster aangebracht, eveneens met tracering en glas-in-lood. Tussen het zuider transept en de vijfhoekige absis is een lage aanbouw geplaatst onder een met leien bedekt schilddak, met in de oostgevel een spitsboogvenster. Aan de oostzijde van het noorder tansept bevindt zich een driehoekig absidiool met driezijdig tentdak en drie spitsboogvensters.
 
In het interieur zijn ondermeer vermeldenswaard: het stergewelf, de kleurig betegelde vloer (1934), de veertien kruiswegstaties, het hoofdaltaar in de koorsluiting met de gebrandschilderde ramen waarop de heiligen St. Walfridus en St. Radfridus, St. Willibrordus en St. Ludgerus staan afgebeeld, het Maria-altaar in het absidiool, het zwart marmeren zeshoekige doopvont, de houten kerkbanken, de houten biechtstoel in het zuidelijke transept en de houten orgeltribune. In het voorportaal de tegelvloer en de bakstenen trap naar de toren; (in de toren het uurwerk in een houten kast.)Orgel en orgelkas zijn niet van waarde uit het oogpunt van monumentenzorg.
 
Waardering

Rooms-katholieke kerk van algemeen cultuur- en architectuurhistorisch belang

- als voorbeeld van een evenwichtige neogotische kerk uit de tweede helft van de 19de eeuw
 
- vanwege de esthetische kwaliteit van het ontwerp

- als voorbeeld van een bescheiden representant van het oeuvre van A. Tepe

- vanwege de hoge mate van gaafheid van het exterieur en een groot deel van het interieur
 
- vanwege het sobere, maar verzorgde materiaalgebruik

- vanwege de beeldbepalende ligging aan de Grotestraat


Bronnen: www.reliwiki.nl
         www.mariatenhemelopnemingbedum.nl

MEER NIEUWS

Subsidie voor agrarisch ondernemers met aardbevingsproblemen

Heb je door aardbevingsproblemen investeringen in je boerenbedrijf uitgesteld? Dan kun je subsidie aanvragen uit de Maatwerkregeling Agroprogramma.   Maatwerkregeling Als...

Zaterdag 4 mei Repair Café Het Hogeland

Heb je een kapotte strijkbout, een koffiemachine die niet meer loopt, of een stofzuiger die niet meer doet wat hij...

TTV Aktief stoomt door

Vrijdag 12 april speelde team TTV Aktief uit tegen Argus uit Harkstede. Team Argus nam het op tegen Daniël Dekker,...

DWA/Argo verliest eerste veldduel

De korfballers van DWA/Argo hebben afgelopen donderdag de uitgestelde wedstrijd tegen Oerterp/VKC met ruime cijfers verloren. Bij rust stonden de...

Dorpsvisie Bedum 2030 gereed

De dorpsvisie van Bedum met een doorkijk naar 2030 is klaar. Dankzij alle input van de Bedumer bevolking met een...

Stichting Turngroep nieuws

Deze maand wordt er door de Turngroep volop aan wedstrijden deelgenomen. Een bekende is de Noordenveldcup (voormalig recreatieve gymnastiekwedstrijden van...

Steernvanger brengt nieuwe single uit!

Vrij, de nieuwste single van de band Steernvanger kwam vrijdag 5 april uit. Een song over het gevoel van vrijheid....

Kampioenen bij Bedum Blues

Zaterdag 6 april was een spannende dag voor 2 teams van basketbalvereniging Bedum Blues; bij winst zouden zowel de U12...

De 6 voordelen van Sikkens muurverf

Sta je op het punt om een nieuw schilderproject aan te pakken, zowel binnen als buiten je woning? Met Sikkens...

Vragen en antwoorden over de nieuwe isolatiesubsidie

Enkele weken geleden kon je in het gemeentenieuws al lezen over de nieuwe isolatiesubsidie voor woningeigenaren. Hiermee kunnen woningeigenaren in...

Zonnepanelen op je bedrijfspand: zo pak je het slim aan!

Denk je er ook over na om zonnepanelen op je bedrijfspand te installeren? Goed idee, want dit scheelt veel kosten...

LTC Open dubbeltoernooi 2024 uitstekend verlopen

Van woensdag 27 tot en met zondag 31 maart werd op de tennisbanen van LTC Bedum weer het jaarlijkse voorjaars-dubbeltoernooi...

Isolatiebedrijven in Groningen verdeeld over nieuwe subsidie

In de provincie Groningen reageren lokale isolatiebedrijven verdeeld over de recentelijk aangekondigde isolatie subsidie vanuit de Rijksoverheid. Terwijl de een...

Scholierenkampioenschappen Tafeltennis TTV Midstars vrijdag 5 april

Aan alle basisschoolkinderen in Bedum! Heb jij zin in een sportieve uitdaging en vind je het leuk om samen met...

Wilhelmina Bedum Nederlands kampioen

Het harmonieorkest van de muziekvereniging Wilhelmina heeft zaterdag 23 maart tijdens de Open Nederlandse Harmonie Kampioenschappen het hoogste puntentotaal behaald...

Iedere dag worden 188 mensen getroffen door een hartinfarct

Start jaarlijkse collecteweek Hartstichting Iedere dag worden in Nederland 188 mensen getroffen door een hartinfarct en elke dag sterven 13...

Ecoloog Jan Doevendans houdt lezing in Onderdendam

Sinds 2023 woont Jan Doevendans, ecoloog/bioloog, even buiten het dop Onderdendam. Op zijn landgoed van 1,7 ha heeft Jan een...

Laatste dagen veel valse SMS douanekosten berichten

Fraudehelpdesk.nl ontvangt veel meldingen over valse sms-berichten waarin staat dat er douanekosten moeten worden betaald voor een te ontvangen pakket....
­